Waarderend auditen

Voor de visitatie en beoordeling wordt binnen het nieuwe decreet vertrokken vanuit de waarderende benadering. Maar wat houdt deze benadering juist in?

Focus op successen

Kijk je vooral naar je problemen, dan gaat je energie naar waar het fout loopt. Niets garandeert dat deze focus je ook oplossingen zal aanreiken. Misschien worden je problemen daardoor alleen maar uitvergroot. Maar kijk je naar je – soms heel partiële – successen en onderzoek je de strategieën die er aan ten grondslag liggen, dan leer je hoe je iets wel kan laten werken. Als je aandacht uitgaat naar wat wel lukt, bestaat de kans dat je successen zich uitbreiden en groeien. Dat is de kern van een waarderende benadering.

Waarderend onderzoeken is een aanpak die gegroeid is uit de positieve psychologie en werd ontwikkeld door pioniers als David Cooperrider en Ronald Fry.

Alles start door een kwestie in het midden te leggen: de focus waarrond je wil leren en ontwikkelen. Je definieert dus het thema.
In een volgende stap blik je terug op het verleden en ga je op zoek naar situaties waarin je rond je thema succesvolle momenten hebt beleefd. Je ‘ontdekt’ waar het goed is gegaan en je vraagt je af hoe dat precies kwam.
In stap drie verbeeld je de toekomst: je vraagt je af wat je meer zou willen zien gebeuren. Welke positieve punten of krachten uit het verleden zou je willen uitbreiden en versterken? Hoe zou dat er heel concreet kunnen uitzien? Dit toekomstbeeld moet mensen kunnen motiveren: het beeld heeft aantrekkingskracht.
Stap vier is de ontwerpfase: je vraagt je af welke factoren in het verleden tot succes hebben geleid en wat er nu nodig is om in de toekomst nog vaker soortgelijke successen te kunnen realiseren.
In een laatste fase werk je aan concrete plannen die je organisatie werkelijk naar je droombeeld zullen leiden. Je maakt je ambitie waar door acties, doelen en strategieën die werkelijk aanstekelijk werken.

Waarderend onderzoeken

Dit waarderend onderzoek als methodiek leidt tot een andere manier van ‘auditen’ of ‘visiteren’. Het uitgangspunt bij waarderend auditen is dat je op zoek gaat naar de beste praktijken binnen de organisatie: de geslaagde momenten waarop het gewenste resultaat is bereikt.

Je beschrijft het moment of het resultaat (gevolg)?
Je onderzoekt op welke manier dit resultaat is bereikt (oorzaak)?
En je vraagt je af wat de eigen bijdrage daarin was van de medewerkers of de organisatie (de eigen verantwoordelijkheid)?

Op deze manier visiteren maakt van de bevraging tegelijk een moment van cocreatie, waarbij iedereen samen kennis en inzicht ontwikkelt. Dit vormt een uitnodiging voor het op gang brengen van verbetering. De kracht van een waarderende audit ligt niet in het opzoeken van fouten, maar in het vinden van mogelijke verbeterpunten en proactief advies waarmee de organisatie en de doelstellingen verder kunnen worden ontwikkeld. De ervaring leert dat een adviserende en inspirerende benadering de effectiviteit van de audit verhoogt.