Leerlingen en leerkrachten voeren vurig actie voor mensenrechten tijdens de 25e editie van de Schrijf-ze-VRIJdag. Gepakt en gezakt met interessant educatief materiaal coachen leerkrachten jongeren om zelf acties uit te denken en te organiseren in samenwerking met lokale Amnesty International-groepen.

IJzersterke cocktail

Amnesty International is een organisatie die strijdt voor de mensenrechten, overal in de wereld. Amnesty doet dat volledig onafhankelijk en onpartijdig en is dus niet gebonden aan enige regering, politieke partij, ideologie, religie of economische belangengroep.

Drijvende kracht van Amnesty zijn de vrijwilligers, meer dan zeven miljoen wereldwijd. Zij vormen het DNA van deze organisatie. Verontwaardiging over ernstige schendingen van mensenrechten, waar ook ter wereld, is wat deze vrijwilligers drijft.

Als burgers het slachtoffer worden van onterechte opsluiting, foltering, onderdrukking van vrije meningsuiting of andere ernstige vormen van mensenrechtenschendingen, voert Amnesty actie. Via de vrijwilligers.

Naast zijn onafhankelijkheid en de belangeloze inzet van miljoenen vrijwilligers schuilt de kracht van Amnesty International ook in zijn betrouwbare werkwijze. Onderzoekers van Amnesty lichten de verzamelde getuigenissen, feiten en andere gegevens eerst door. Pas als zij zeker zijn van hun zaak gaat het licht voor de actie op groen.

Betrouwbaarheid, onafhankelijkheid en de inzet van miljoenen vrijwilligers: het is een ijzersterke cocktail, die ook succes oplevert. Eén op de vier acties van Amnesty levert een positief resultaat op. Dat heeft meer dan vijftig jaar ervaring in de strijd voor de mensenrechten Amnesty geleerd.

Wat doen de Amnesty-vrijwilligers?

Iedereen die begaan is met de mensenrechten in de wereld kan als vrijwilliger van Amnesty actievoeren. Dat kan bovendien op verschillende manieren: in een groep of individueel, online en offline; door brieven te schrijven, mee te werken aan petities online, deel te nemen aan publieke manifestaties. De mogelijkheden zijn legio.

Amnesty-groepen zijn de ruggengraat van de beweging en bestaan uit vrijwilligers die lokaal acties voeren voor mensenrechten: ze schrijven brieven, organiseren een benefiet, een quiz of een ontbijt, zetten een rommelmarkt op poten, trekken op de vrouwendag met een petitie naar het marktplein, …

Campaigners zijn individuele activisten, die graag op hun eigen manier actievoeren. Zij ontvangen regelmatig een e-mail met een oproep tot actie. Per oproep bepalen ze zelf of ze meedoen of niet. De actie-oproep kan bijvoorbeeld zijn: inzamelen van handtekeningen, mee betogen, een stand bemannen op een festival, flyeren, op- en afbouwen van een evenement, hun netwerk uitnodigen om mee brieven te schrijven …

Al even onmisbaar zijn de briefschrijvers. Zij ontvangen elke maand een e-mail met daarin twee tot drie voorbeeldbrieven. In deze schrijfacties komen verschillende thema’s aan bod, zoals de doodstraf, vrouwenrechten, vrijheid van meningsuiting, …want elke brief telt!

Dé klassieker: Schrijf-ze-VRIJdag

Het hele jaar door lopen er acties van Amnesty International. In Vlaanderen springen twee evenementen in het oog: de Schrijf-ze-VRIJ-dag, die specifiek gericht is op scholen, en de Schrijfmarathon, de jaarlijkse internationale briefschrijfcampagne op en rond 10 december, Universele dag van de Rechten van de Mens. In beide acties draait het om brieven schrijven. Zoveel mogelijk.

De Schrijf-ze-VRIJ-dag is dé klassieker onder de Amnesty-acties in Vlaanderen. Al vijfentwintig jaar voeren tienduizenden jongeren in hun (hoge)school op de derde vrijdag van oktober vurig actie voor de mensenrechten. De scholieren krijgen eerst les over mensenrechten en gaan daarna aan de slag. Ze schrijven zelf brieven aan regeringsleiders, staatshoofden of andere gezagsdragers die de mensenrechten van hun burgers (laten) schenden.

Op de Schrijf-ze-VRIJdag smeden vrijwilligers duurzame netwerken. Deze netwerken zijn dé succesfactor van de actiedag. Amnesty International kan daarvoor in Vlaanderen rekenen op supergemotiveerde leerkrachten. Zij kunnen gebruikmaken van het educatieve pakket en actiemateriaal dat Amnesty International uitwerkt voor scholen. Na de lessen coachen ze de jongeren om zelf acties uit te denken en te organiseren. Ze werken daarvoor samen met lokale Amnesty-groepen en campaigners.

Schrijf-ze-VRIJdag is vaak een mijlpaal in het leven van Vlaamse jongeren. Ze leren dat mensenrechten ook voor hen gelden en dat ze mogen en kunnen opkomen voor hun rechten. Wie nog een stapje verder wil gaan, kan zelf initiatieven voor mensenrechten op poten zetten.

Schrijf-ze-VRIJdag op het Muntplein

Op 16 oktober 2015 organiseerden de leerlingen van het Maria-Boodschaplyceum de Schrijf-ze-VRIJdag niet binnen de schoolmuren, maar op het Muntplein in Brussel. Tussen 11 en 16 uur zakten maar liefst zeshonderd jongeren af naar het plein, in het centrum van Brussel, om er samen actie te voeren voor mensenrechten. Ze gingen er ook op originele manier in dialoog met voorbijgangers en voerden een heuse flashmob uit.

Ook in andere scholen en jeugdbewegingen staan jongeren op en organiseren ze projectweken, briefschrijfmomenten, mensenrechtenfestivals, vrije podia, Chinese maaltijden, spelletjes, quizzen, workshops, zang- en knutselmomenten,… De initiatieven zijn divers maar de impact op de mensenrechten is steeds even krachtig.

De Schrijfmarathon

Het is al jaren een internationale traditie: de eindejaarscampagne van Amnesty International, naar aanleiding van de Dag van de Mensenrechten op 10 december. Miljoenen vrijwilligers overal in de wereld schrijven dan brieven voor een aantal slachtoffers (of groepen van slachtoffers) van mensenrechtenschendingen.

Dit jaar werd deze Schrijfmarathon voor de tweede keer ook in Vlaanderen georganiseerd. Van 5 tot 31 december organiseerden Amnesty-supporters allerlei acties en evenementen in tal van Vlaamse gemeenten en steden. Dat leverde tienduizenden brieven op voor twaalf slachtoffers van mensenrechtenschendingen, die uit de vele dossiers waren geselecteerd.

De gigantische stapel brieven – het gaat om miljoenen uit de hele wereld – moet overheden onder druk zetten om de mensenrechten te respecteren. Dat kan alleen als de druk groot genoeg is, met andere woorden als er véél brieven worden geschreven. Elke brief telt dan.

En dan helpt het natuurlijk als je, zoals Amnesty International, kan rekenen op miljoenen vrijwilligers.

Over de auteur

Dit blogbericht is een gastbijdrage in het kader van de Laat mensen schitteren-campagne. Wil je meer weten over Amnesty International en de Schrijf-ze-VRIJdag? Neem dan contact op met Erica Baeck.