Sociaal-cultureel werk in de digitale samenleving

Web 2.0 en sociale media zijn een onontbeerlijke component van de strategie van elke organisatie geworden. Maar hoe pak je dat aan?

We maken boeiende tijden mee. We evolueren in een sneltreinvaart van een postindustriële naar een kennissamenleving, waar informatie voortdurend in omvang toeneemt en ook steeds sneller veroudert. In een geglobaliseerde economie vervagen grenzen en ontstaan netwerken los van tijd en plaats. Migratie en multiculturaliteit zijn een onomkeerbaar feit. Revoluties tegen dictatoriale leiders voltrekken zich via Facebook en Twitter.

Digitale technologie speelt bij dit alles een bepalende rol. De ‘wired generation’ is via computers, mobiele telefoons en spelconsoles permanent ingeplugd in een digitaal netwerk dat de wereld onder hun vingertoppen brengt. Reële en virtuele wereld vermengen zich steeds meer. Vroegere zekerheden zijn verdwenen; nu stel je je identiteit samen vanuit een mix van invloeden die voortdurend op je afkomen en voortdurend in evolutie zijn. Wie niet in deze evolutie mee kan of wil dreigt aan de verkeerde kant van de digitale kloof terecht te komen.

Hoe gaan we vanuit een sociaal-cultureel perspectief met deze ontwikkelingen om? Hoe vullen we kernopdrachten als gemeenschapsvorming, educatie, cultuurbeleving en -creatie en maatschappelijke activering op een nieuwe, aangepaste manier in? Deze vraag vormt het uitgangspunt van de publicatie ‘Sociaal-cultureel werk in de digitale samenleving’.

Op basis van recente onderzoeksgegevens enerzijds en conversaties op allerlei relevante blogs anderzijds, maakte Socius een beknopte omgevingsanalyse. Daaruit leren we dat het web een vruchtbare biotoop is voor allerhande communities en netwerken, voor informeel leren, voor nieuwe vormen van sociale actie en burgerparticipatie, voor digitale cultuurcreatie. De processen die zich op dit moment in de digitale samenleving afspelen zijn voor een stuk nieuw, maar niet per se strijdig met de uitgangspunten en de praktijk van het sociaal-cultureel werk.

Vervolgens zijn we op zoek gegaan naar overeenkomsten en verschillen, om te komen tot voorwaarden en aanbevelingen omtrent een social media strategie voor het sociaal-cultureel werk. Ook hebben we geprobeerd in kaart te brengen wat dit aan digitale competenties vereist van de organisatie en van de werker, en overlopen we een aantal belangrijke hulpmiddelen en tactieken.

Pasklare recepten zul je in de publicatie echter niet vinden. Maar je doet vast inspiratie op om als sociaal-culturele werker met meer zelfvertrouwen aanwezig te zijn in de digitale samenleving.